Voor de toepassing van linezolid bij de behandeling van tuberculose wordt verwezen naar het UMCG TBC protocol Behandeling van patiënten met tuberculose. De informatie op deze pagina heeft betrekking op de toepassing van linezolid bij de behandeling van overige infecties.

Spiegelbepalingen (TDM)
Op indicatie is het mogelijk om spiegelbepalingen van linezolid uit te voeren in overleg met de ziekenhuisapotheker, arts-microbioloog en/of internist-infectioloog. TDM kan worden overwogen in geval van situaties waarbij de blootstelling aan linezolid verhoogd of verlaagd kan zijn:

• Augmented Renal Clearance
• Vermoeden van onvoldoende effectiviteit/respons 
• Optreden/vermoeden van (hematologische) toxiciteit
• Obesitas (BMI ≥30 kg/m2)
• Een (verwachte) behandelduur >14 dagen
• Verminderde nierfunctie (klaring <30 mL/min)
• Nierfunctie-vervangende therapie
• ECLS/ECMO
• Toediening via een duodenum-/jejunumsonde
• Ernstig verminderde leverfunctie (Child-Pugh klasse C)

Voor informatie over spiegelbepaling, zie: bepalingenwijzer UMCG.

(Morbide) obesitas
Er zijn aanwijzingen dat de blootstelling aan linezolid verminderd is bij patiënten met (morbide) obesitas (BMI ≥30 kg/m2). Start met de reguliere dosering en doseer verder op geleide van spiegelbepaling (TDM).

ECLS/ECMO
Er zijn aanwijzingen dat de blootstelling aan linezolid verminderd is bij toepassing van ECMO; met de standaard dosering wordt onvoldoende blootstelling bereikt voor een MIC >1 mg/L. Overweeg in dat geval alternatieve therapie of een hogere startdosering (3dd 800 mg) in combinatie met spiegelbepaling (TDM).

Verminderde leverfunctieChild-Pugh score klasse
Bij patiënten met een Child-Pugh score klasse A of B wordt geen dosisaanpassing geadviseerd. Bij patiënten met een Child-Pugh score klasse C kan de linezolid blootstelling verhoogd zijn met risico op bijwerkingen. Start met de reguliere dosering en doseer verder op geleide van spiegelbepaling (TDM).

Bronnen

• Bilbao-Meseguer I, Rodríguez-Gascón A, Barrasa H, Isla A, Solinís MÁ. Augmented renal clearance in critically ill patients: a systematic review. Clin Pharmacokinet. 2018;57(9):1107-1121. doi:10.1007/s40262-018-0636-7 [PubMed 29441476]
• Udy AA, Roberts JA, Boots RJ, Paterson DL, Lipman J. Augmented renal clearance: implications for antibacterial dosing in the critically ill. Clin Pharmacokinet. 2010;49(1):1-16. doi:10.2165/11318140-000000000-00000 [PubMed 20000886]
• Crass RL, Cojutti PG, Pai MP, Pea F. Reappraisal of Linezolid Dosing in Renal Impairment To Improve Safety. Antimicrob Agents Chemother. 2019 Jul 25;63(8):e00605-19. doi: 10.1128/AAC.00605-19. PMID: 31109977; PMCID: PMC6658752.
• Brier ME, Stalker DJ, Aronoff GR, et al. Pharmacokinetics of linezolid in subjects with renal dysfunction. Antimicrob Agents Chemother. 2003;47(9):2775-2780. [PubMed 12936973]
• Wu VC, Wang YT, Wang CY, Tsai IJ, Wu KD, Hwang JJ, Hsueh PR. High frequency of linezolid-associated thrombocytopenia and anemia among patients with end-stage renal disease. Clin Infect Dis. 2006 Jan 1;42(1):66-72. doi: 10.1086/498509. Epub 2005 Nov 18. PMID: 16323094.
• Matsumoto K, Takeshita A, Ikawa K, Shigemi A, Yaji K, Shimodozono Y, Morikawa N, Takeda Y, Yamada K. Higher linezolid exposure and higher frequency of thrombocytopenia in patients with renal dysfunction. Int J Antimicrob Agents. 2010 Aug;36(2):179-81. doi: 10.1016/j.ijantimicag.2010.02.019. Epub 2010 Apr 13. PMID: 20392606.
• Gervasoni C, Bergia R, Cozzi V, Clementi E, Cattaneo D. Is it time to revise linezolid doses in peritoneal dialysis patients? A case series. J Antimicrob Chemother. 2015;70(10):2918-2920. doi:10.1093/jac/dkv184 [PubMed 26142409]
• Meyer B, Kornek GV, Nikfardjam M, et al. Multiple-dose pharmacokinetics of linezolid during continuous venovenous haemofiltration. J Antimicrob Chemother. 2005;56(1):172-179. doi:10.1093/jac/dki133 [PubMed 15905303]
• Zhang SH, Zhu ZY, Chen Z, et al. Population pharmacokinetics and dosage optimization of linezolid in patients with liver dysfunction. Antimicrob Agents Chemother. 2020;64(6):e00133-20. doi:10.1128/AAC.00133-20 [PubMed 32253210]
• KNMP Kennisbank. Oralia VTGM.
• Nikolos P, Osorio J, Mohrien K, Rose C. Pharmacokinetics of linezolid for methicillin-resistant Staphylococcus aureus pneumonia in an adult receiving extracorporeal membrane oxygenation. Am J Health Syst Pharm. 2020 May 19;77(11):877-881. doi: 10.1093/ajhp/zxaa066. PMID: 32426841.
• De Rosa FG, Corcione S, Baietto L, Ariaudo A, Di Perri G, Ranieri VM, D'Avolio A. Pharmacokinetics of linezolid during extracorporeal membrane oxygenation. Int J Antimicrob Agents. 2013 Jun;41(6):590-1. doi: 10.1016/j.ijantimicag.2013.01.016. Epub 2013 Feb 28. PMID: 23453617.
• Xie F, Mantzarlis K, Malliotakis P, Koulouras V, Degroote S, Koulenti D, Blot S, Boussery K, Van Bocxlaer J, Colin P; LIMOP study collaborators. Pharmacokinetic evaluation of linezolid administered intravenously in obese patients with pneumonia. J Antimicrob Chemother. 2019 Mar 1;74(3):667-674. doi: 10.1093/jac/dky500. PMID: 30535122.
• Simon P, Busse D, Petroff D, Dorn C, Ehmann L, Hochstädt S, Girrbach F, Dietrich A, Zeitlinger M, Kees F, Kloft C, Wrigge H. Linezolid Concentrations in Plasma and Subcutaneous Tissue are Reduced in Obese Patients, Resulting in a Higher Risk of Underdosing in Critically Ill Patients: A Controlled Clinical Pharmacokinetic Study. J Clin Med. 2020 Apr 9;9(4):1067. doi: 10.3390/jcm9041067. PMID: 32283731; PMCID: PMC7230366.